Üzvi kimya

Rzayev R., Niyazova A.

"Ləman nəşriyyat poliqrafiya"MMC, Baku, 2023

  • Nəşrin Növü: Book / Textbook
  • Nəşr tarixi: 2023
  • Nəşriyyat: "Ləman nəşriyyat poliqrafiya"MMC
  • Çap olunduğu şəhər: Baku
  • Adres: Bəli

Qısa məlumat

MÜNDƏRİCAT

I FƏSİL

1.1.   Üzvi kimyanın mövzusu, əhəmiyyəti, sərbəst bir elm kimi ayrılmasının səbəbləri.........................................................9

1.2.   Üzvi birləşmələrin əsas xammal mənbələri. təbii qaz, neft, daş kömür və meşə təsərrüfatı məhsulları..........................11

1.3.   Üzvi kimyanın ilkin nəzəriyyələri.....................................15

1.4.   Üzvi molekullarda elektron effektləri, aralıq aktiv hissəciklər, keçid halı və üzvi reaksiyaların mexanizmi.........................................................................20

1.5.   Üzvi reaksiyaların təsnifatı...............................................26

II FƏSİL

2.1. Alkanlar.............................................................................33

2.2. Alkenlər.............................................................................53

2.3. Alkadienlər........................................................................73

2.4. Alkinlər.............................................................................86

III FƏSİL

3.1. Alkanların monohalogenli törəmələri................................96

3.2. Doymamış monohalogenli birləşmələr............................104

3.3. Alkanların di və polihalogenli törəmələri........................108

3.4. Alkenlərin di və polihalogenli törəmələri........................114

IV FƏSİL

4.1. Doymuş biratomlu spirtlər...............................................116

4.2. Doymamış biratomlu spirtlər...........................................122

4.3. Çoxatomlu spirtlər...........................................................124

4.4. Sadə efirlər.......................................................................132

4.5. Üzvi oksidlər...................................................................136

4.6. Hidroperoksidlər və peroksidlər......................................140

4.7. Tiospirtlər, tioefirlər və sulfoturşular...............................142

4.8. Üzvi sulfoturşular............................................................147

4.9. Aldehidlər və ketonlar.....................................................150

4.10. Birəsaslı  karbon  turşuları.............................................160

4.11. İkiəsaslı doymuş karbon turşuları..................................167

4.12. İkiəsaslı doymuş karbon turşuları..................................174

V FƏSİL

5.1. Alifatik nitrobirləşmələr..................................................180

5.2. Aminlər...........................................................................186

5.3. Diaminlər ........................................................................190

5.4. Nitril və izosianidlər........................................................192

VI FƏSİL

6.1. Tsikloalkanlar..................................................................196

VII FƏSİL

7.1. Aromatik karbohidrogenlər.............................................215

7.2. Aromatik halogenli törəmələr..........................................236

7.3. Arоmatik sulfоturşular.....................................................242

7.4. Arоmatik nitrоbirləşmələr...............................................247

7.5. Aromatik oksibirləşmələr................................................256

7.5.1. Biratomlu fenollar........................................................256

7.5.2. İkiatomlu fenollar.........................................................267

7.5.3. Üçatomlu fenollar.........................................................270

7.5.4. Əvəzlənmiş fenollar......................................................272

7.5.5. Aromatik spirtlər..........................................................273

7.6. Aromatik aminlər.............................................................277

7.7. Diazo və azobirləşmələr..................................................288

7.8. Aromatik aldehid və ketonlar..........................................296

7.8.1. Aromatik aldehidlər......................................................297

7.8.2. Aromatik ketonlar.........................................................305

7.9. Xinonlar...........................................................................310

7.10 Aromatik karbon turşuları...............................................314

7.10.1. Birəsaslı aromatik turşular..........................................315

7.10.2. Əvəzlənmiş birəsaslı aromatik turşular.......................320

VIII FƏSİL

8. Kondensləşməmiş bir neçə benzol nüvəli aromatik birləşmələr və onların törəmələri.....................................325

8.1. Difenil qrupu...................................................................325

8.2. Di – və polifenilmetanlar.................................................326

8.3. Trifenilmetan boyaları.....................................................328

8.4. Di- və polifeniletanlar......................................................332

8.5. Di- və poliariletilenlər və asetilenlər................................334

8.6. Kondensləşmiş benzol nüvəli birləşmələr və onların törəmələri........................................................................335

8.6.1. Naftalin.........................................................................335

8.6.2. Antrasen.......................................................................349

8.6.3. Fenantren......................................................................353

IX FƏSİL

9. Heterotsiklik birləşmələr ...................................................355

9.1. Bir heteroatomlu üçüzvlü heterotsiklik birləşmələr.........357

9.1.1.      Oksiran.......................................................................358

9.2. Üçüzvlü kükürd atomlu heterotsiklik birləşmlər..............365

9.2.1. Tiiran............................................................................366

9.3. Etilimin və ya aziridin......................................................372

9.4. Bir heteratomlu dördüzvlü heterotsiklik birləşmələr.......377

9.4.1. Oksetan.........................................................................378

9.4.2. Tietan............................................................................382

9.4.3. Azet törəmələri.............................................................386

9.4.4. Azetidin........................................................................388

9.5. Beşüzvlü bir heteroatomlu heterotsiklik birləşmələr.......392

9.5.1. Furan............................................................................393

9.5.2. Furfurol........................................................................399

9.6. Tiofen..............................................................................402

9.7. Pirrol................................................................................407

9.8. İki heteroatomlu beşüzvlü heterotsiklik birləşmələr........425

9.8.1. Pirazol..........................................................................427

9.8.2. İmidazol........................................................................433

9.8.3. Oksazol.........................................................................438

9.8.4. İzooksazol....................................................................444

9.8.5. Tiazol............................................................................448

9.9. Üç və dörd heteroatomlu beşüzlü heterotsiklik

birləşmələr triazollar və tetrazollar...............................451

9.10. Altıüzvlü bir heteroatomlu heterotsiklik birləşmələr....455

9.10.1. Piridin.........................................................................455

9.11. İki heteroatomlu altıüzvlü heteritsiklik birləşmələr.......465

9.11.1. Pirimidin.....................................................................466

9.11.2. Piridazin.....................................................................470

9.11.3. Pirazin........................................................................473

9.12.İki müxtəlif heteroatomlu altıüzvlü heteritsiklik....476  birləşmələr

9.12.1. Oksazin ......................................................................476

9.13. Kondensləşmiş bir atomlu heterotsikllər.......................479

9.13.1. İndol...........................................................................479

9.14. İndolun oksi törəmələri..................................................484

9.14.1. İndoksil.......................................................................484

9.14.2. İndiqo.........................................................................487

9.14.3. İzatin...........................................................................492

9.14.4. Xinolin........................................................................495

9.14.5. İzoxinolin...................................................................502

9.14.6. Akridin.......................................................................506

9.15. Mürəkkəb heterotsiklik birləşmələr. Bitsiklik  heterotsikllər.................................................................510

9.15.1. Purin...........................................................................510

9.15.1. Pteridinlər...................................................................515

X FƏSİL

10. Üzvi maddələrin quruluşunun fiziki-kimyəvi üsullarla tədqiqi...........................................................................521

10.1. Refraktometrik analiz metodları...................................521

10.1.1. Sındırma əmsalı və tam daxili əks olunma................521

10.1.2.Sındırma əmsalının təyinində istifadə olunan

qurğular......................................................................527

10.1.3. Əsas refraktometrik analiz metodikaları....................530

10.1.4. Birləşmələrin kimyəvi qarşılıqlı təsirinin, quruluşunun və digər xassələrinin refraktometrik tədqiqi...............532

10.2. Polyarimetriya...............................................................534

10.2.1. İşığın polyarizasiya müstəvisini fırlatması.................534

10.2.2. Polyarimetrik ölçmələr üçün qurğular........................539

10.3. İnfraqırmızı udma spektroskopiya.................................541

10.4. Nüvə maqnit rezonansı (NMR)......................................545

10.5. Kütlə spektrometriyası...................................................551

İstifadə olunan ədəbiyyatların siyahısı...................................557