Akademik Məlumat İdarəetmə Sistemi
PAHTEI-Procedings of Azerbaijan High Technical Educational Institutions, vol.2, pp.301-308, 2024 (Peer-Reviewed Journal)
Orqanoleptik üsullar hisslər vasitəsilə keyfiyyət xüsusiyyətlərini təyin etmək üsulları hesab olunur. Bu metodların üstünlükləri aşağıdakılara uyğundur: başa düşülənlik və keyfiyyət göstəriciləri anlayışlarının qurulması sürəti, əlavə olaraq ölçmələrə görə bahalı avadanlıqların olmaması.Bir çox insanlar görünüşün, dadın, qoxunun, həmçinin zənginliyin orqanoleptik qiymətləndirilməsini həyata keçirmək üçün kifayət qədər qavrayışlıdırlar. Ancaq hissiyyatı olmayan və ya çalarları, dadları, qoxuları ayırd etməyən insanlara da rast gəlmək olar.Bu cür insan məhsulun xassələrinin orqanoleptik analizində mütəxəssisə çevrilmir.Orqanoleptik qiymətləndirmə insanın görmə, eşitmə, dad, qoxu və toxunma hisslərini əhatə edir. İstifadə olunan hiss orqanlarına və müəyyən ediləcək keyfiyyət xüsusiyyətlərinə görə orqanoleptik üsullar aşağıdakı alt qruplara bölünür: Vizual; toxunma; qoxu; dad; Səs üsulu. Olfaktör metodu bütün qida məhsullarının qoxusunun qiymətləndirilməsində istifadə olunur, bundan əlavə, qeyri-ərzaq məhsullarının vahid kateqoriyası (məsələn, ətirlər, yuyucu vasitələr). Dad metodu həmçinin bütün ərzaq məhsullarının qiymətləndirilməsi üçün ümumi və zəruri üsul hesab olunur, lakin qeyri-ərzaq məhsulları üçün yararsızdır. Qida məhsullarının xüsusiyyətlərinin təhlili ilə əlaqədar olaraq, dad üsulu tez-tez qoxu ilə birlikdə istifadə olunur. Audio metod (səs) qeyri-ərzaq mallarının tək kateqoriyalarının qiymətləndirilməsində böyük rol oynayır və nadir hallarda qida məhsulları üçün istifadə olunur. Açar sözlər: Orqanoleptik üsullardan ,keyfiyyət göstəriciləri, dequstasiya, qida təhlükəsizliyi.