Müxtəlifsistemli dillərdə ekvivalentlik təşkil edən paremoloji cütlüklərin sistemləşdirilməsi və linqvistik təhlili


Creative Commons License

Yusubova Z.

Filologiya məsələləri, no.3, pp.258-262, 2020 (Peer-Reviewed Journal)

Qısa məlumat

Müxtəlif xalqların atalar sözlərinin semantik və struktur ,oxşar və fərqli cəhətlərini aşkara çıxarmaq bir çox paremioloji tədqiqatların sahəsidir."Paremiya","paremiologiya","

atalar sözləri və zərb-məsəllər" ,"atalar sözləri,zərb-məsəllər və tapmacalar sistemi" və yaxud "atalar sözləri,zərb-məsəllər,tapmaca,anekdot" və müxtəlif məsəllər

daxil olan "forklorun kiçik janrları" mənasında istifadə olunur.

Məqalədə atalar sözləri və zərb-məsəllərdən söhbət gedəcək,çünki kiçik folklor anrlarının ümumi sistemindən məhz bu vahidlərdə oxşar cəhətlər çoxdur.Ona görə də işdə "paremiya","paremioloji vahid" terminləri "atalar sözləri və zərb-məsəllər" terminləri tamamilə sinonim kimi istifadə olunacaq.

Nəşr olunan lüğətlərin Azərbaycan,ingilis və rus variantları ilə kifayət qədər materialdan istifadə etməyə imkan yaradır.Bununla belə,bu lüğətlərdə ekvivalent

cütlük təşkil etməyə,amma sinonimlik cütlüklər təşkil edən paremioloji vahidlər də mövcuddur.Məsələn:Şeytana papış tikir-Он сатане в дядьке годится

Müxtəlif dillərdə semantik ,struktur və ya semantik-struktur uyğunluq və ya tamamilə uyğunsuzluq təşkil edən paremioloji vahidlər müqayisə olunan dillərin

konkret materillarında üz təhlilini və həllini tələb eden problemdir. Prof.Ə.Hüseynzadə qeyd etmişdir ki”Müxtəlif dərəcəli ekvivalentlik təşkil eden

paremioloji cütlüklərin sistemləşdirilməsi ,onların linqvistlik xarakteristikası və uyğunluq -uyğunsusluq səbəblərinin göstərilməsi ümumiyyətlə ,parmioloji

tətqiqatların kifayət qədər aktual problemidir .Həmin məsələ ingilis dilinin tədqiqatlarında da aktualdır.