Tarix, insan və cəmiyyət, no.46, pp.83-89, 2025 (Peer-Reviewed Journal)
Keywords: Aratta, Eastern history, dead languages, cuneiform writings, elamite history This article, written about the prominent historian Yusif Yusifov, briefly examines his contributions to the field of history and historical science in Azerbaijan during the second half of the 20th century. It should be noted that Yusif Yusifov was one of the few researchers dedicated to the study of Elamite history and language, which not only made him known within the republic but also on the international stage. His knowledge of dead languages enabled him to write comprehensively about ancient Near Eastern history. The problem of Aratta was first investigated by Yusif Yusifov. Foreign scholars have frequently cited him in their works. The article also clarifies how Yusif Yusifov, based on rich materials, demonstrated that the superficial "Altai theory" of Soviet historical science was unfounded, and how his scientific conclusions regarding the Turkish traces in the Near East and Azerbaijan dating back millennia before our era were reflected in his scientific articles and books.
Açar sözlər: Aratta, Şərq tarixi, ölü dillər, mixi yazılar, elam tarixi Görkəmli tarixçi alim Yusif Yusifovun elmi fəaliyyətinə dair yazılmış bu məqalədə XX əsrin ikinci yarısında Azərbaycan tarixşünaslığında və tarix elmində alimin gördüyü işlərə qısaca nəzər yetrilmişdir. Qeyd etməliyik ki, Yusif Yusifov Elam tarixinə və dilinə aid yeganə araşdırmaçılardan olmuşdur ki, bu da onu nəinki respublika daxilində, həmçinin beynəlxalq aləmdə tanıtdırmışdır. Tədqiqatçının ölü dillərini bilməsi bütövlükdə qədim Şərq tarixini yazmağa imkan vermişdir. Aratta problemi ilk dəfə Yusif Yusifov tərəfindən araşdırılmışdır. Xarici ölkə alimləri öz əsərlərində Yusif Yusifova dəfələrlə istinadlar etmişlər. Məqalədə həmçinin Yusif Yusifovun zəngin materiallara söykənərək sovet tarix elminin üzdəniraq “Altay nəzəriyyəsi”nin özünü doğrultmadığını və Ön Asiyada, Azərbaycanda türk izinin eramızdan min illər qabağa getdiyinə dair gəldiyi elmi nəticələrinin əks olunduğu elmi məqalə və kitablarına aydınlıq gətirilmişdir.